Kto napisał tę księgę?

Można odnieść wrażenie, że w tej najkrótszej księdze Starego Testamentu każde słowo jest na wagę złota. Najwyraźniej prorok nie chciał zmarnować ani jednej linijki tekstu na poboczne sprawy. Brak choćby jednego słowa na temat jego pochodzenia. Choć więc Biblia wymienia co najmniej dwanaście osób o imieniu Abdiasz (Obadiasz), bibliści nie są w stanie ustalić, który z nich jest autorem księgi. Zapowiadając przyszłe wydarzenia, Abdiasz skupia się na Królestwie Judy i sąsiadującym z nim od południa Edomie. Pozwala to przypuszczać, że pochodził z Judy, z terenów leżących w pobliżu Jerozolimy.

W jakich okolicznościach powstała?

Ustalenie daty powstania Księgi Abdiasza jest niemożliwe z powodu skąpych danych historycznych znajdujących się w tekście. Bibliści sugerowali różne możliwości. Najbardziej prawdopodobne jest, że Abdiasz napisał ten tekst w latach 840-830 przed Chr., co czyni go (w parze z Joelem) najwcześniej piszącym prorokiem. Najważniejszy argument za tak wczesną datą znajdujemy w Księdze Abdiasza 1,10-14, we fragmencie mówiącym o najeździe Edomitów na Jerozolimę. Edom był zbyt słaby, by sam dokonać najazdu na Judę, zwykle dołączał więc do innych najeźdźców, kiedy tylko sprzyjało to jego interesom.

W latach 840-830 przed Chr. Edom zbuntował się przeciwko Joramowi, królowi Judy. W tym samym czasie Jerozolimę najechali Filistyni wraz z Arabami (2 Krl 8,20-22; 2 Krn 21,16-17). Choć 2 Księga Kronik nie mówi wprost o udziale Edomitów w tym najeździe, Księga Abdiasza 1,10-14 opisuje bezlitosną taktykę Edomitów, którzy przyczajeni na górskich drogach czyhali, by wyciąć w pień uchodźców z objętej wojną Jerozolimy. Zapewne Edomici dowiedzieli się o inwazji i korzystając z okazji, włączyli się do grabieży.

Dlaczego Księga Abdiasza odgrywa tak ważną rolę?

Przeważającą część tej krótkiej księgi stanowi zapowiedź sądu nad Edomem. Czyni to Abdiasza jednym z trzech proroków, ogłaszających sąd przede wszystkim nad obcym narodem (pozostali to Nahum i Habakuk). Zapowiedź kary Bożej dla Edomu można znaleźć także w innych księgach Biblii. U innych proroków kwestia ta jest jednak tylko jednym z wielu wątków, podczas gdy u Abdiasza pozostaje w centrum zainteresowania. Wskazuje to na pewną znaczącą prawdę na temat relacji ludzkości z Bogiem: kiedy jakiś naród zwraca się przeciwko ludowi Bożemu, wówczas na końcu dziejów zamiast odnowy czeka go sąd.

Jakie jest główne przesłanie księgi?

Imię Abdiasz oznacza "czciciela Jahwe". Kontrastuje to z postawą Edomitów, nad którymi prorok ogłasza sąd¹. Abdiasz przyjmuje postawę pokory, akceptując swoją małość wobec Wszechmocnego Boga.

Nie jest przypadkiem, że Bóg posłał do Edomitów właśnie pokornego „czciciela Jahwe”. Edom zawinił wobec Boga pychą (Ab 1,3). Naród ten uważał się za silniejszego, niż był w rzeczywistości. Gdy nadarzała się okazja, palił i grabił północnego sąsiada. Jednak Pan Bóg ("Adonai Jahwe") − jak Abdiasz nazywał Boga, podkreślając Jego suwerenną władzę nad narodami − nie stał bezczynnie, pozwalając, by Jego lud cierpiał bez końca (Ab 1,1). Poprzez Abdiasza Bóg wypomniał Edomowi jego okrucieństwo i brak litości (Ab 1,12-14). Obiecał także odnowę, ale nie Edomitom, tylko ludowi Judy (Ab 1,17-18). Edom zniknął z kart dziejów kilka stuleci później. Pozostaje koronnym świadectwem prawdy zawartej w Księdze Przysłów 16,18: "Przed porażką − wyniosłość, duch pyszny poprzedza upadek".

Jak to odnieść do siebie

Proroctwo Abdiasza pokazuje niszczycielskie działanie pychy. Przypomina o konsekwencjach samolubnego życia pod dyktando własnych pragnień, bez liczenia się z tym, jaki to ma wpływ na otaczających nas ludzi. Czy potrafisz odsunąć na bok swoje potrzeby i pragnienia, by skupić się na pragnieniach Boga i potrzebach innych ludzi? Chociaż pycha od początków ludzkości jest częścią naszej natury, Abdiasz wzywa do nawrócenia i poddania się Bogu. Dostosujmy nasze plany do Jego celów, a odnajdziemy nadzieję nawet w najmroczniejszych czasach.