Kto napisał tę księgę?

Prorok Micheasz pochodził z miasta Moreszet, leżącego przy granicy Judy z Filisteą, około 40 km na południowy zachód od Jerozolimy. Mieszkając w tej głównie rolniczej części kraju, Micheasz przebywał z dala od ośrodków władzy. Z tej perspektywy dobrze widział sytuację najbiedniejszych mieszkańców kraju i o takich ludzi – kalekich, odrzuconych, znękanych – wykazywał największą troskę (Mi 4,6). Swoje proroctwo kierował do potężnych przywódców Samarii i Jerozolimy, głównych miast Izraela i Judy (Mi 1,1).

W jakich okolicznościach powstała?

Micheasz działał w tym samym czasie co Izajasz i Ozeasz. Prorokował w przełomowym dla Izraela okresie. Pod ciosami Asyrii upadło królestwo północne (722 r. przed Chr.), co zresztą Micheasz sam zapowiedział (Mi 1,6). We wstępie księgi Micheasz pisze, że prorokował za panowania Jotama, Achaza i Ezechiasza, królów Judy. Władców północnego Królestwa Izraela nie wymienił z imienia.

Kiedy królestwo północne upadało z powodu grzechów swych przywódców, losy Królestwa Judy wciąż się wahały. W jednym pokoleniu Judejczycy wznosili się na sam szczyt, by w następnym upaść na dno. Pobożni władcy przeplatali się z nikczemnymi, co wyraźnie widać na przykładzie panowania Jotama (dobry król, 2 Krl 15,32-34), Achaza (zły król, 2 Krl 16,1-4) oraz Ezechiasza (dobry król, 2 Krl 18,1-7).

Dlaczego Księga Micheasza odgrywa tak ważną rolę?

Księga Micheasza zawiera jedno z najważniejszych proroctw na temat Chrystusa, jakie znajdujemy w Starym Testamencie. Setki lat przed Jego narodzeniem wymienia miasteczko Betlejem, jako miejsce Jego przyjścia na świat. Przy tej okazji mówi też o odwiecznym pochodzeniu przyszłego króla (Mi 5,2).

Obok zapowiedzi narodzin Mesjasza, Księga Micheasza zawiera jeden z najbardziej sugestywnych obrazów świata pod rządami Księcia Pokoju (Mi 5,5). To przyszłe panowanie, nazywane przez teologów Tysiącletnim Królestwem, będzie erą pokojowego współistnienia wszystkich narodów (Mi 4,3-4). Ludzie przybywać będą do Jerozolimy, by oddać cześć panującemu władcy, czyli samemu Jezusowi (Mi 4,2). Proroctwa te wciąż czekają na swoje wypełnienie.

Jakie jest główne przesłanie księgi?

Micheasz koncentruje się na dwóch zapowiedziach: ogłasza sąd nad Izraelem i Judą (Mi 1,1-3,12) i mówi o odnowie Bożego ludu pod panowaniem Mesjasza (Mi 4,1-5,15). Sąd budzi przerażenie, zapowiedź odnowy przynosi nadzieję. Te dwa obrazy splatają się ze sobą pod koniec proroctwa Micheasza w scenie, kiedy Bóg sądzi swój lud za to, że odwrócił się od Niego i od bliźnich (Mi 6,1-7,20). We fragmencie tym Bóg przypomina ludziom o swoim błogosławieństwie. Troszczył się o nich nawet wtedy, kiedy oni troszczyli się tylko o siebie. Księga kończy się wołaniem proroka do Boga − jedynego źródła ocalenia i miłosierdzia (Mi 7,7) – i wzywa ludzi, by pokładali nadzieję w ich Stwórcy i Panu.

Jak to odnieść do siebie?

Głównym wątkiem mów Micheasza przeciwko Izraelowi i Judzie jest niesprawiedliwość. Prorok piętnuje nieuczciwe interesy, oszustwa, złe traktowanie kobiet i dzieci, krytykuje tych, którzy będąc u władzy, żyją w luksusie pochodzącym z ciężkiej pracy zwykłych ludzi.

Czy traktujesz sprawiedliwie ludzi w swoim otoczeniu? Jak odnosisz się do tych, którym powodzi się gorzej? Czy skupiasz się bardziej na gromadzeniu dla siebie, czy na pomaganiu innym?

Nie chodzi tylko o to, by nie krzywdzić innych. Przecież niewielu z nas codziennie podejmuje świadomą decyzję, by komuś zaszkodzić czy postąpić niesprawiedliwie. Robimy tak z przyzwyczajenia. Niech słowa Micheasza obudzą nas z letargu. Jesteśmy wezwani do życia pełnego sprawiedliwości i dobroci dla innych, tak by świat bardziej przypominał harmonijne Królestwo, które ma nadejść. Żyjmy zgodnie z Bożym przykazaniem, by "czynić sprawiedliwość, kochać miłosierdzie i postępować pokornie wobec Boga" (Mi 6,8; tłum. Biblii Paulistów).