Kto napisał tę księgę?

List do Galatów należy do tych tekstów św. Pawła, których autorstwo było najmniej kwestionowane. Paweł pisał do Kościołów w południowej Galacji, ponieważ przyczynił się do ich założenia podczas swojej pierwszej podróży misyjnej do Azji Mniejszej. Te bliskie więzi łączące Pawła z tamtejszymi Kościołami wyjaśniają szczególnie ostry ton, zauważalny już na samym początku. W żadnym innym z listów nie wyraża on swojego gniewu w sposób tak dosadny. Paweł, ryzykując utratą przychylności tamtejszych wiernych, nie szczędzi ostrych słów, by skierować ich z powrotem na drogę prawdy i ochronić przed zwiedzeniem. By jeszcze wzmocnić tego wyraz, pod koniec listu odebrał pióro skrybie i własnoręcznie, wielkimi literami, napisał ostatnie słowa (Ga 6,11).

W jakich okolicznościach powstała?

Gdy po trwającej osiemnaście miesięcy pierwszej podróży misyjnej Paweł powrócił do Antiochii, otrzymał niepokojące wieści, że Kościoły, które założył w Galacji znalazły się w tarapatach. Przyczyną było głównie błędne nauczanie grupy judaizujących wiernych, którzy zyskali tam poważne wpływy, a domagali się, by przestrzeganie Prawa Mojżeszowego stało się obowiązujące także dla chrześcijan.

Paweł napisał ten list kilka miesięcy przed soborem jerozolimskim (49 r. po Chrystusie), podczas którego, wraz z innymi apostołami, zajmował się tym właśnie problemem (Dz 15,1-30).

Dlaczego List do Galatów odgrywa tak ważną rolę?

Jeszcze przed soborem jerozolimskim list Pawła, z wyjątkową mądrością i jasnością spojrzenia, odniósł się do tego pierwszego poważnego sporu, nękającego Kościół w pierwszych latach jego istnienia – sporu dotyczącego relacji między chrześcijanami pochodzenia żydowskiego (judeochrześcijanami), a wyznawcami Chrystusa wywodzącymi się z pogan. Agresywny ton, w jakim Paweł utrzymuje swój list, pokazuje, jak ważne było dla niego, aby wierzący poczuli się jednością w Chrystusie, bez względu na różnice dotyczące pochodzenia. Ta kwestia ma dla niego pierwszorzędne znaczenie – Apostoł posuwa się nawet do tego, że nazywa Galatów odstępcami od Chrystusa, którzy odwracają się od prawdy ku nauce sprzecznej z tą, którą im przekazał (Ga 1,6-9).

Jakie jest główne przesłanie księgi?

Galaci, tak szybko porzucając Ewangelię łaski głoszoną przez Pawła, dali tym samym świadectwo swojej nielojalności wobec jego autorytetu jako apostoła. Dlatego Paweł dwa rozdziały w pierwszej części listu poświęca tej właśnie kwestii. Dopiero w trzecim przechodzi do istoty rzeczy – rozprawia się z ich nauką, która mówiła, że konieczny jest powrót do Prawa Mojżeszowego jako źródła usprawiedliwienia. Przeciwstawiając się temu stanowisku, Paweł prezentuje swoje argumenty na rzecz usprawiedliwienia oferowanego ludziom przez wiarę w Jezusa Chrystusa, nie zaś dzięki uczynkom nakazanym przez Prawo.

Problem, z jakim zmagali się Galaci, wynikał po części z jednego z argumentów wysuwanych przez judaizujących chrześcijan.

Ci fałszywi nauczyciele twierdzili, iż życie w łasce i wolności w miejsce Prawa Mojżeszowego, oznacza życie w bezprawiu prowadzące do znikczemnienia. W końcowych rozdziałach listu Paweł jasno stwierdza, że fakt, iż usprawiedliwienie jest aktem łaski poprzez wiarę, a nie wynikiem przestrzegania Prawa, bynajmniej nie prowadzi do życia grzesznego. Ponieważ chrześcijanie, dzięki ofierze Jezusa, zostali uwolnieni od jarzma grzesznej natury, droga do życia w świętości stoi przed nimi otworem.

Jak to odnieść do siebie?

To fałszywe nauczanie, zaszczepione Kościołom w Galacji przez judaizujących wiernych, okazało się niestety trudne do usunięcia i przetrwało aż do naszych czasów. Dlatego musimy zachować daleko posuniętą ostrożność, aby – z jednej strony – nie popaść w legalizm, z którym zmagali się Galaci, a z drugiej – nie zacząć żyć wedle własnego uznania. Fundamentem chrześcijaństwa jest przekonanie, że usprawiedliwienie jest niezasłużonym darem łaski osiąganym przez wiarę. Równocześnie – co Paweł wyraźnie podkreśla pod koniec swojego listu – jego rezultatem jest życie w zgodzie z prowadzeniem Ducha.

Czy owoce Ducha widoczne są w twoim życiu, czy raczej żyjesz zgodnie z podszeptami swojej cielesnej natury, czyli "żądzy cielesnej" (Ga 5,1626)? Zbyt często popadamy w skrajności – podejmujemy legalistyczne wysiłki, by zasłużyć na zbawienie, bądź też zupełnie lekceważymy problem grzechu.

Potraktuj słowa, które Paweł kierował do Galatów jako zachętę do życia w świętości – nie dzięki własnym siłom i umiejętnościom, ale dzięki poznaniu łaski Bożej i w oparciu o nią, jako dostępne dla nas źródło Bożej mocy.