O starotestamentowym proroku Micheaszu wiadomo niewiele. Pochodził z miasta Moreszet, położonego w równinnej części Judy, w pobliżu warownych miast Lakisz, Maresza i Socho. Do Jerozolimy było stąd około 40 kilometrów, a do należącego już do Filistynów Gat – rzut beretem (dlatego w źródłach często mowa o Moreszet-Gat).
Część komentatorów uważa, że Micheasz pochodził z podobnej warstwy społecznej co prorok Amos. Zajmował się więc prawdopodobnie rolnictwem lub pasterstwem. Inna teoria mówi, że był wpływowym obywatelem Moreszet, być może należał do miejskiej starszyzny. Niektórzy domniemają, że – podobnie jak Jeremiasz – był kapłanem.
O wiele więcej wiemy o treści orędzia, które pod koniec VIII w. p.n.e. skierował do mieszkańców Judy. Sednem przesłania Księgi Micheasza jest życie według wartości Bożego królestwa. Izraelowi i Judzie zostaje wytknięty społeczny i moralny upadek – styl życia wybranego przez Boga narodu zdaje się być całkowitym zaprzeczeniem ideału, który wyznaczył dlań jego Król. Izraelici mieli być świętym ludem i światłem dla okolicznych narodów. Zamiast tego, zmieszali się z panującą wszędzie wokół moralną ciemnością.
Micheasz przedstawia w ostrym kontraście tę narodową degrengoladę z pięknem przyszłego panowania Mesjasza. To właśnie ów wyczekiwany król miał wcielić w życie ideał sprawiedliwego władcy i doprowadzić do trwałej odnowy narodu. Jego rządy miały stać się erą pokoju, prawdy, dobrobytu, miłosierdzia i przywrócić Izraelowi utraconą godność.
Księgę spina w klamrę przesłanie o doskonałym charakterze Boga. Proroctwo rozpoczyna opis sprawiedliwego Bożego sądu, a kończy wyznanie wiary w Bożą cierpliwą miłość. Imię proroka (pojawia się w pierwszym wersecie księgi) można przetłumaczyć jako “Kto jest jak Jahwe?”. Odpowiedź na to pytanie pada w ostatnich wersetach proroctwa (7,18-20):
Któryż Bóg podobny Tobie, co oddalasz nieprawość, odpuszczasz występek reszcie dziedzictwa Twego?
Nie żywi On gniewu na zawsze, bo upodobał sobie miłosierdzie. Ulituje się znowu nad nami, zetrze nasze nieprawości i wrzuci w głębokości morskie wszystkie nasze grzechy.
Okażesz wierność Jakubowi, Abrahamowi łaskawość, co poprzysiągłeś przodkom naszym od najdawniejszych czasów.
(tłum. Biblii Tysiąclecia)
Księgę Micheasza można podzielić na trzy części:
1. Oznajmienie Bożego sądu (rozdziały 1-2)
2. Dwa oblicza Królestwa (rozdział 3-5)
3. Rozprawa przeciwko grzechowi i obietnica odnowy (rozdziały 6-7)
Punktem kulminacyjnym części trzeciej jest chyba najbardziej znany werset całej księgi, który zawiera wezwanie do życia według wartości Bożego Królestwa pośród skorumpowanego moralnie społeczeństwa:
Powiedziano ci, człowiecze, co jest dobre.
I czegoż żąda Pan od ciebie, jeśli nie pełnienia sprawiedliwości, umiłowania życzliwości i pokornego obcowania z Bogiem twoim?
(Księga Micheasza 6,8; Biblia Tysiąclecia)
Słowa Micheasza potrząsnęły sumieniem jego pokolenia i doprowadziły do duchowej odnowy wśród (przynajmniej części) mieszkańców Królestwa Judy. Po latach rządów perwersyjnych władców, na tronie zasiadł pobożny król Ezechiasz. W konsekwencji, Bóg ocalił Judę od asyryjskiej nawały.
A kilka pokoleń później pisma Micheasza uchroniły od śmierci działającego w podobnym klimacie moralnym proroka Jeremiasza (zob. Księga Jeremiasza 26,16-19).
Micheasz spełnił swoją misję.
Czy my wypełnimy naszą?
Na podstawie: Charles R. Swindoll, God’s Masterwork: A Concerto in Sixty-Six Movements, Vol. 3: Hosea through Malachi (Anaheim, Cal.: Insight for Living, 1996), s. 54-59. Wszelkie prawa zastrzeżone.
